OUDERCAFÉ
"Ouderparticipatie in de praktijk"
- dinsdag 13 maart 2012 in Gijzegem -
Er waren 20 aanwezigen van 8 verschillende ouderverenigingen.
KORTE SITUERING
Formele participatie via ouders in schoolraad (SR)
• Ouderraad heeft overleg- en adviesbevoegdheid via de ouders in de SR (participatiedecreet)
• Ouderstandpunten overleggen met andere geledingen (personeel, schoolbestuur en lokale gemeenschap) in de SR
• De voorbereiding van de agendapunten schoolraad gebeurt in de ouderraad + verslaggeving na de vergadering van de SR
• De uiteindelijke beslissing wordt door het schoolbestuur genomen
• Dit is een getrapte structuur: ouders --> ouderraad --> ouders in SR
• De ouders in SR vertegenwoordigen alle ouders
Informele participatie
• ouderwerking: vergaderingen, info-en discussieavonden, werkgroepen…..
• klascontacten
• schoolpoortgesprekken
• …….
GPS BRAINSTORMSPEL - een participatieve werkvorm
Dit spel wordt in drie stappen gespeeld en duurt gemiddeld 3u.
1. Ideeën verzamelen
2. De drie beste ideeën selecteren
3. Topideeën uitwerken
Stap 1: De juiste sfeer creëren door duidelijk te maken dat de creativiteit primeert.
Gezellige sfeer door glaasje wijn…
Leerkrachten en ouders zitten door elkaar.
1+1=3 : door een aantal simpele dingen te verzamelen, kunnen we tot grootse ideeën komen.
De deelnemers krijgen eerst de kans om, in groepjes van 2 à 3 personen, te brainstormen rond een zestal vragen of domeinen.
Via een doorschuifsysteem (bord kan gedraaid worden) krijgt men telkens 10 minuten brainstormtijd, per domein.
Alle ideeën worden op post-its genoteerd en per domein op het spelbord geplakt.
Stap 2: Daarna mogen de deelnemers stickertjes (elke deelnemer 5) plakken op de
ideeën die ze het beste vinden.
Er kan een onderscheid gemaakt worden in ideeën voor korte en lange termijn (rode en groene stickertjes).
Alle ideeën worden opgelijst, maar de topideeën komen op een lijst van prioritaire projecten. Per domein worden de 3 beste ideeën geselecteerd (ideeën met de meeste stickers).
De deelnemers krijgen ook de kans om een joker in te zetten= idee dat je echt heel leuk vindt.
Stap 3: Laatste belangrijke stap: topideeën uitwerken in een projectfiche
Bepalen rond welke ideeën er werkgroepen gestart worden. Hiervoor wordt op de brainstormavond reeds een projectfiche opgesteld. Het sjabloon hiervoor kan je downloaden van de site van flandersdc.
Het verder uitwerken van de projecten gebeurt in werkgroepen, waar soms ook een leerkracht kan inzitten.
Het resultaat van de brainstormavond:
- Ideeën verzamelen
- Belangrijkste ideeën selecteren
- Projectgroepjes opstarten
Info en gratis bestellen van Flanders DC bordspel: www.flandersdc.be
(zoek naar GPS brainstorm-kit).
Via deze site kan je de brainstorm-kit en de handleiding gratis bestellen.
RESULTAAT VAN BRAINSTORMSESSIE VAN HET OUDERCAFÉ:
Hoe wek je interesse bij de ouders voor inhoudelijke thema’s?
• Enkele voorbeelden van inhoudelijke thema’s: verkeersveiligheid, zware boekentassen, verloren voorwerpen, schoolkosten, gezonde voeding, frisdrankautomaten, fietshelmen, welzijn en veiligheid van de lln, buitenschoolse activiteiten, rapporten en evaluatie van de lln…..
• Per schooljaar het aantal thema’s beperken en de frequentie van bespreking bepalen
• Tijdens de voorstelling van de werking van de ouderraad op open klasmoment of opendeurdag
Hoe bespreek je inhoudelijke thema’s op de ouderraad?
• Vooraf thema’s meedelen aan de ouders en voldoende informatie over het thema inwinnen
• Goede moderator
• Voorbereiding is belangrijk
• Thema vooraf melden aan de directie en / of bespreken en het standpunt van de school vooraf kennen. De directie er niet mee verrassen op de ouderraad zelf…
• Ook nazorg is belangrijk: aan de ouders meedelen wat er verder met de ideeën zal gebeuren.
• Idee: ouders maken visietekst ‘onze droomschool’
Hoe zorg je ervoor dat de bespreking in de ouderraad niet te zwaar wordt?
• ‘round Robin’: methode waarbij ieder om beurt zijn idee geeft, zodat iedereen aan bod komt
• Goede gespreksmoderator + iemand anders die verslag neemt
• Starten met nuttige informatie over thema en daarna debatteren
• Valkuil voor ouders in ouderraad: te veel vanuit het belang van eigen kind deelnemen aan discussie. Ouders in ouderraad moeten dit kunnen overstijgen en het belang van alle kinderen voor ogen houden.
Hoe betrek je alle ouders bij de standpunten?
• Discussiepunten / feedback via mail aan ouders vragen / meedelen
Knelpunt hierbij: manier zoeken om email-adressen van ouders te verzamelen, zonder inbreuk op privacywet.
Mogelijke oplossingen:
- Mailadressen vragen aan school (en enkel voor schoolse aangelegenheden gebruiken)
- School verspreid email-bericht op vraag van ouderraad (school is afzender)
- Signaalfunctie op website, om anoniem iets te melden. Voorwaarde hiervoor is dat de directie bereid is om hier op te antwoorden.
• Alle ouders laten kennismaken met de ouderraad
• Via website mogelijkheid bieden om standpunten/knelpunten/problemen in te dienen (signaalfunctie)
• Leden schoolraad vertegenwoordigen alle ouders. Hoe ken je de mening van alle ouders? Hoe maak je de ouderraad bekend bij alle ouders?
o Fysiek voorstellen van ouders van ouderraad en schoolraad (gezicht er op plakken)
o Herkenbaarheid verhogen door T shirt of schort met logo ouderraad,
o Door middel van infostand op momenten dat er veel ouders op school zijn (open-deur-dagen, schoolfeest, contactavonden…..)
o Zichtbaar zijn op veel (informele) momenten
o Zoek naar verschillende manieren (ook verschillende tijdstippen) om ouders te betrekken.
Bijvoorbeeld: op de ouderraad bereik je de ouders die 's avonds vrij zijn, en op het koffiemoment bereik je de ouders die overdag wat tijd hebben nadat ze hun kinderen hebben afgezet op school.
Wat met de ‘moeilijk bereikbare’ ouders?
• Zelf contact zoeken (aanspreken) naar aanleiding van een activiteit op school
• Betrekken van verenigingen van kansarmen
|
NOG ENKELE PARTICIPATIEVE METHODEN
1. WIN-WIN SPEL
• Aan de hand van het win-win spel (soort dominospel met kaarten)
• Een dialoog op gang brengen tussen ouders en school
• Over wederzijdse verwachtingen en engagementen
• Met betrekking tot de 4 pijlers van de engagementsverklaring:
o oudercontact
o ‘op tijd op school’ en spijbelen
o individuele begeleiding van de leerlingen
o positief engagement t.a.v. het Nederlands
• Het resultaat van de dialoog wordt genoteerd in een charter dat op de website van de school geplaatst wordt.
Info en gratis aanvragen van win-winspel: Win-win-spel
Via de VCOV site (rubriek 'meer dan een feestcomité') kan je het win-winspel gratis aanvragen.
|
2. PRAATCAFE
• Nieuwe lijnen uitzetten, voorstel aftoetsen, probleem bespreken…..
• Losse sfeer: drankje, geschikte ruimte (4 à 6 per groepje)
• Positieve sfeer: ‘we willen uw mening horen en die is sowieso OK’
• Concrete vragen: overzicht op tafels
• Stramien om antwoorden in te vullen of flaps om te tekenen, noteren
• Verschillende ronden, gemiddeld 25 min., met doorschuifsysteem
|
3. FOCUSGROEP
• 5 tot 15 deelnemers
• Ideaal voor het testen of voorleggen van een idee
• Ervaren begeleider: iedereen aan bod laten komen, zoeken naar afwijkende meningen, vaagheden en tegenstrijdigheden uitklaren, afwijken vermijden, ontspannen en positieve sfeer behouden….
• Baken doelgroep en probleem af
• Vragen: bondig verwoord, open, duidelijk
• Grondige verslaggeving
|
4. KOFFIEMOMENT
• Ouders worden ‘s morgens uitgenodigd voor tasje koffie of thee
• Laagdrempelig
• Ontmoetingsgelegenheid, maar ook informeel gespreks- en overlegmoment
• Informatie en discussie: rond bepaalde thema’s: gezonde voeding, pesten, huiswerk, schooluitstappen….
• Engagement van directie, leerkrachten en oudervereniging
• Bekendmaking: aanspreken, bord aan schoolpoort, affiche, flyer, website…
|
Conclusie:
Heel interessant! Er is heel veel info uit de brainstormsessie gekomen die bruikbaar is voor volgende oudercafés en
de cursus schoolraad.
De GPS brainstormkit is een leuke werkvorm, die volgend schooljaar via VCOV sensibiliseringsacties aangevraagd kan worden.
Enkele quotes uit het grote
VCOV-boek van de Oost-Vlaamse Federatie:
• "Een moment om met andere ouderraden ideeën te delen en ons op te laden.",
• "Bedankt! Jullie zijn steeds overtuigend, de thema’s zijn boeiend en verrijkend.",
WENS JE MEER INFO,
surf naar: www.vcov.be, rubriek
ouderinfotheek, deelrubriek ‘participatie op school’ (vergeet niet op ‘zoek’ te klikken).
Hier vind je alle info over het participatiedecreet en over de bevoegdheden van de schoolraad.
Wens je bovendien
MEER GOEDE IDEEËN EN VOORBEELDEN UIT DE
PRAKTIJK,
neem dan eens een kijkje
- bij ‘1001 goede ideeën’ via de frontpagina,
- bij het ‘kant-en-klaar materiaal’ en bij ‘101 goede praktijkvoorbeelden’
in de rubriek ‘ouderinfotheek’.
|
Verslag: de stuurgroepleden van de Oost-Vlaamse
Federatie, m.n. Jana Gastmans en Karin Lemmens (coördinator VCOV -
Federatie Oost-Vlaanderen).
Fotografie: Patrick Vermeren en Paul Van den Hende.
Samenstelling en eindredactie van deze pagina werd verzorgd door Luc
Bauwens.
Reacties? Mail hem, klik daarvoor hier.
------------------------------------
Verslag van andere info-, vormings- en ontmoetingsactiviteiten dit
schooljaar:
---
Andere schooljaren:
Voor de agenda van VCOV - Federatie
Oost-Vlaanderen, klik hier.
Voor de homepage van VCOV - Federatie
Oost-Vlaanderen, klik hier.